Եթերային յուղերի պատմությունը

 Հին ժամանակներից մարդիկ օգտագործում էին հնարավոր բոլոր բուրումնավետ նյութերը՝ իրենց հոգեկան և ֆիզիոլոգիական վիճակի վրա ազդելու համար:

Հայտնի է, որ հին մարդիկ սովորել են ստանալ ուժեղ բուրող նյութեր բույսերի հյութից դեռ մթա Vրդ հազարամյակում: Պեղումների արդյունքում հայտնաբերվել են հաճելի բույր ունեցող նյութեր պահպանելու տարաներ: Դրանք շատ նման են հին Հնդկաստանի, Չինաստանի, Եգիպտոսի, Հռոմի և Հունաստանի ժամանակներից հայտնաբերված հնագիտական ​​գտածոներին:

Բացի առարկայական ապացայցների, առ այն որ հին մարդիկ օգտագործում էին հաճելի բույր ունեցող նյութեր, կան նաև գրավոր վկայություններ , որտեղ նշված են դրանց պատրաստման և օգտագործման մեթոդներ:

Հին շումերների կողմից ավելի քան չորս հազար տարի առաջ գրված «Գիլգամեշ»-ի մասին էպոսում նշվում է «մայրու և զմուռսի այրումից առաջացող բույրերի մասին, որոնք պետք է հանգստացնեն աստվածներին և լավացնեն նրանց հոգևոր կարգավիճակը»:

Քրիստոսի ծննդյան նախորդ հազարամյակի կեսերին, այդ ժամանակվա մեծ իմաստուն Կոնֆուցիոսը իր ձեռագրերում մատնանշեց, որ օծանելիքն ու լավ բույր ունեցող նյութերը հաճույք են պատճառում ոչ միայն օգտագործողին, այլև նրան շրջապատողներին:

Հին Եգիպտոսի ժամանակ եթերային յուղերն օգտագործում էին որպես դեղամիջոց՝ նյարդային խանգարումների և ընկճվածության, ախտահանման, ինչպես նաև մահացածներին բալասանացնելու և ողջերին երիտասարդացնելու համար:

Իր տեղը սկսեց գտնել կարագը՝ խոհարարության մեջ: Փաթեթավորված ճենապակյա և ապակե տարաների մեջ, դրանք կարելի էր գտնել Բաբելոնում, Հունաստանի և Հռոմի շուկաներում:

Անուշաբույր նյութերի գործարանները գոյություն են ունեցել դեռևս մ.թ. 500 տարի առաջ: Այսպիսով, Կորնթոսում դրանք արտադրվում էին քսուկների, խեժերի, յուղերի և արմատների տեսքով: Նրանց ներկայությունը տանը շատ բան էր ասում տերերի բարգավաճման մասին: Ինչպես նաև դրանք շատ գնահատվեցին որպես նվերներ:

Հին Հունաստանի բնակիչները նորարարներ էին անուշաբույր նյութեր պատրաստելու ոլորտում: Նրանք առաջինն էին, ովքեր սովորեցին ավելացնել համեմունքներ ձիթապտղի յուղին `այդպիսով ձեռք բերելով անուշաբույր քսուկներ և յուղեր: Նույն հույներն առաջինն էին, ովքեր յուղերը բաժանեցին խմբերի ՝ խթանող, տոնիկ և հանգստացնող:

Ասպետները (զինվորները ) անուշաբույր նյութերը Կենտրոնական Եվրոպա բերեցին որպես խաչակրաց արշավանքների գավաթներ (հաղթանշան ) և գնահատվեցին: Դրանից հետո եվրոպացիներն իրենք սկսեցին յուղեր պատրաստել՝ դրա համար օգտագործելով տեղական բույսեր:

Ուսումնասիրելով այն դրական ազդեցությունը, որը մարդու օրգանիզմի վրա ունենում են յուղերը՝ ֆրանսիացի քիմիկ Գատեֆոսը ստեղծեց մեզ հայտնի բուժման այնպիսի մեթոդիկա, ինչպիսին «արոմաթերապիա»-ն է։ Դա պատահական հայտնագործություն էր։ Փորձ կատարելիս, գիտնականը ձեռքի այրվածք ստացավ և ցավն անցկացնելու նպատակով մցրեց այն ձեռքի տակ պատահած առաջին իսկ տարայի մեջ, որում լավանդայի յուղ էր։ Յուղով այրվածքի պատահական մշակման արդյունքում վերքը արագ լավացավ՝ չթողելով ոչ մի հետք։ Հետագայում Գատեֆոսը գնահատելով յուղերի բուժիչ հատկությունները սկսեց դրանցով փորձարկումներ կատարել։ Առաջին Համաշխարհային պատերազմի ընթացքում լավանդայի յուղը օգտագործվում էր գանգրենայի և թարախակալված վերքերի բուժման համար։ Պատերազմից հետո Գատեֆոսը բժշկության մեջ արոմայուղերի կիրառման մասին գիրք հրատարակեց։

Գատեֆոսից հետո եթերային յուղերի ուսումնասիրման էստաֆետը փոխանցվեց բժիշկ Ժան Վոլնետին։ Հենց այդ ժամանակից էլ սկսվում է արոմաթերապիայի տարածումը Եվրոպայում, իսկ հետո նաև աշխարհի տարբեր ծայրերում։

Ժամանակակից բժշկությունը արոմաթերապիան դիտարկում է որպես հիվանդների վերականգնման և հիվանդությունների պրոֆելակտիկայի լավագույն որակյալ միջոց։ Այն օգտագործում են հիվանդանոցներում, առողջարաններում, պռոֆիլակտորիաներում և այլ բուժիչ ու վերականգնողական այնպիսի երկրների հաստատություններում, ինչպեսիք են Ռուսաստանը, Մեծ Բրիտանիան, Գերմանիան, Ֆրանսիան և շատ այլ երկրներ։

Թարգմանեցին ՝  էլեն Պողոսյան, Էլինա Սիմոնյան և Գոհար Մավյան
Աղբյուրը՝ История эфирных масел